Chuyện
kể rằng,
thầy Đàm Thuận Huy
(thế kỷ 15) nổi tiếng có nhiều học trò giỏi. Một hôm, lúc tan học thì trời đổ
mưa to, học trò không về được, thầy bèn ra vế thách đối để thử tài học trò:
“Vũ vô kiềm tỏa năng lưu khách” (雨無鈐鎖能留客 – Mưa không có then khóa mà có thể giữ được
khách).
Mỗi
học trò đều có vế ứng đối. Câu chỉnh nhất là của Nguyễn Giản Thanh (chữ Hán: 阮簡清; 1482–?) như sau: “Sắc bất ba đào dị
nịch nhân”
(色不波濤易溺人 – Cái sắc đẹp của phụ nữ, không phải là làn
sóng nổi, nhưng dễ nhận chìm người).
Mùa
hè đến, chắc rằng ai cũng có lần bị mắc mưa, nhưng mắc mưa trong “hoàn cảnh trớ trêu” thì không biết có những
ai. Tôi có ý thích dịch các câu đối nổi tiếng
ra tiếng Việt,
rồi mượn ý câu đối đó làm cặp luận cho bài thơ Đường luật:
Bài xướng:
Mắc mưa
Được ngày thong thả đến nhà em
Trời nổi cơn giông, gió sập rèm.
Cũng định ra về, e áo ướt
Đã toan từ giã, sợ người im.
