Các phép đối trong thơ Đường luật (Kỳ 1)

Có rất nhiều quan điểm nói về phép đối trong thơ Đường luật:

* Hai cặp đối (cặp thực và cặp luận) là xương sườn của bài thơ.

* Dựa vào hai cặp đối để nói lên giá trị của bài thơ.

* Bài thơ bị thất đối thì không còn là bài thơ Đường luật nữa.

Chứng tỏ “phép đối” là điều kiện cần và đủ trong một bài thơ Đường luật.

Chùm xướng họa: HỒN QUÊ

Bài xướng:

Hồn quê

Nồng nàn mắt ngọc ánh khơi trong
Mãi đọng hồn quê những tháng ròng.
Nhớ buổi thuyền đi trao ước hẹn
Thương chiều bến đợi gửi chờ mong.
Hương tình gió đẩy thơm bờ mộng
Nụ ái người say thắm cõi lòng.

Ghé hội Đường thi

Ghé hội Đường thi đất Vũng Tàu
Nắm tay đoàn kết mộng từ lâu.
Sông Xoài anh đến hồn xao xuyến
Bà Rịa bác mong dạ đỡ sầu.
Xướng họa vài câu tình nặng ý 
Giao lưu mấy vận nghĩa càng sâu.

Thị dân

Đổi lên phố thị bỏ thôn trang(*)
Xóa hết sóc buôn với bản làng.
Nhấp nháy đỏ xanh đầu ngõ dọc
Lập lòe đen trắng chỗ đường ngang.
Muốn làm Hai Lúa ưa thanh tịnh
Đâu thích Năm Cam lắm điếm đàng.

Sợ

Sợ sống ở đời danh nhuốc nhơ
Sợ phai nhân nghĩa trí lu mờ.
Sợ say thế tục tâm lung lạc
Sợ mất thuyền từ đạo lửng lơ.
Sợ tiếng niệm cầu chưa định ý
Sợ giờ thanh tịnh chẳng huyền cơ.

Thuyền thơ

Thấm thoắt thời gian tiễn bước ngày
Thu nào xào xạc lá vàng bay.
Tương Kỳ xao xuyến cành trăng đợi
Vọng Nguyệt âm thầm hương gió lay.
Cứ ngỡ trăm năm tình biển gọi
Nào ngờ một thoáng tiếng lòng say.

Em về đẹp lắm

Tặng CLB Thơ Biển Xanh.

Em về mãn ước, “Biển Xanh” ơi!
Kiến tạo niềm vui với cuộc đời.
Gửi tứ ngọt ngào đi mọi nẻo
Trao vần ấm áp đến muôn nơi.
Ngợi ca hải đảo bình tam hướng
Tô thắm quê hương thuận tứ thời.

Chùa Núi Dinh

Lồng lộng non cao tượng Phật Bà
Khói hương thơm ngát tỏa bay xa.
Lung linh tòa tháp nhìn vườn trúc
Lấp lánh bảo đài ngắm rặng đa.
Du khách mọi nơi về nhộn nhịp
Bạn bè khắp nẻo tới hoan ca.

Sông La ví dặm

Nhớ mãi sông La chảy một dòng
Xa rồi... bạn có nhớ hay không!?
Tung tăng sức trẻ đang chờ đợi
Ngai ngái tuổi già thỏa ước mong.
Ngắm chiếc cầu tre lời khắc đượm
Nhìn con đò nhỏ mắt còn nồng.

Trăng thu dạ khúc

Đêm thu trăng sáng dặm ngàn xa
Gió nhẹ sương giăng nhớ cảnh nhà.
Bàng bạc nguyệt tròn xinh vóc liễu
Nồng nàn quế nở đẹp kiêu sa.
Nâng ly rượu nóng Hồng Nhi tửu
Nhấm tách hoa thơm Bạch Cúc trà.

Dạy đệ tử

Nhân ngày giỗ thứ 1.000 của Thiền sư (Rằm tháng Năm năm Mậu Ngọ 1018 – Rằm tháng Năm năm Mậu Tuất 2018), xin thắp nén nhang tưởng nhớ Người.

示 第 子

身 如 電 影 有 還 無 
萬 物 春 榮 秋 又 枯 
任 運 盛 衰 無 怖 畏 
盛 衰 如 露 草 頭 舖

Phiên âm:

THỊ ĐỆ TỬ

Thân như điện ảnh hữu hoàn vô
Vạn mộc xuân vinh, thu hựu khô
Nhậm vận thịnh suy vô bố uý
Thịnh suy như lộ thảo đầu phô.

Hải âu

Hải âu trắng nõn, biển trong xanh
Hòa quyện vào nhau một bức tranh.
Gió thối rì rào, mây lãng đãng
Nắng vàng nhuộm thắm núi vây quanh.

Chúc mừng CLB thơ Biển Xanh

Chúc mừng thi hữu một bài ca
Ngày hội đông vui nghĩa đậm đà.
Tri kỷ chan hòa tâm rộng mở
Bạn bè quý trọng ý bao la.
Hăng say sáng tác nhiều thơ mới
Phấn khởi reo vần lắm phú ra.

Bức tượng và mảnh ván

Cùng chung ở một gốc mà ra.
Chú hóa tượng thờ sướng quá cha.
Họ xẻ tớ ra thành ván mảnh
Em mua tôi lại ghép sàn nhà.
Quanh năm hoa trái dâng mồm chú
Suốt tháng dép giầy dẫm mặt ta.

Chùm xướng họa: NGÀY HỘI THƠ ĐƯỜNG

Chào mừng Ngày hội Thơ Đường luật Việt Nam lần thứ XIV

tổ chức tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu năm 2019.

Bài xướng:

Ngày hội thơ Đường

Hai không mười chín hội thơ Đường
Bà Rịa – Vũng Tàu những vấn vương.
Thi hữu ba miền chờ nhập cuộc
Bạn thơ tứ xứ đợi khai trương.
So tài đấu trí tìm cơ ngọc
Xướng họa giao lưu gặp vận hường.

Nghiệp duyên

Thi phú cơ đồ dựng mấy ai
Nghiệp duyên con tạo đã an bài.
Chữ không hóa bạc lời đâm nhảm
Thơ chẳng ra tiền ý cũng phai.
Mây trắng làm thân bao buổi vắng
Trăng thanh kết bạn bấy canh dài.

Đêm trúng cá mực

Ngàn sao lấp lánh giữa bầu trời
Sáng rực ánh đèn lộng gió khơi.
Biển cả mơn man thuyền cợt sóng
Muôn trùng non nước thúng chơi vơi.
Hai bên bạn thẻ buông câu mực
Chót lái tài công thả lưới mồi.

Chùm xướng họa: MỪNG SINH NHẬT BẢY MƯƠI

Bài xướng:

Mừng sinh nhật bảy mươi

Bảy chục với thơ vẫn mặn mà
Hạt tình ươm mộng nở ngàn hoa.
Mưa chan nắng gội da càng tốt
Chữ lệch đèn chong mắt chữa nhòa.
Thao thức canh đời duyên bút gọi
Râm ran nghĩa bạn nỗi mùa sa.

Buổi sáng quê anh

Buổi sáng trời trong đẹp thế này
Vầng hồng rực rỡ nép bờ mây.
Sóng dồn kè đá xanh mơn nước
Gió giật thuyền nan lướt sóng say.
Chao cánh hải âu tìm bóng cá
Chập chờn cò lạc hướng về tây.

Vẫn hoài mong

Nhân Hội nghị Trung ương về công tác phòng chống tham nhũng.

Hôm qua nghe “Hội nghị Diên Hồng”
Tham nhũng bây giờ ai biết không?
Bán chổi nuôi heo xây biệt phủ
Mua quyền đổi chức hóa ngài ông.
Kẻ ham vạch đất nơi đô thị
Người thích gom vàng chốn cửa công.

Lũ lụt

Những tối mải mê món túc cầu
Lũ về Tây Bắc có nghe đâu.
Mưa quăng gió quật bao se thắt
Nước cuốn nhà trôi lắm dãi dầu.
Mấy bận sao dời rồi vật đổi.
Bao lần bãi bể với nương dâu.

Góc biển Vũng Tàu

Vũng Tàu biển gợi mắt ai xanh
Ngọn gió hoang liêu khẽ động mành.
Sóng bạc âm thầm xô bến mộng
Mây hồng lặng lẽ xếp ghềnh tranh.
Bạch Dinh hoa sứ khoe đầy nhánh
Bãi Dứa hàng dương trái trĩu cành.

Thiên tai – Nhân tai

Phía Bắc mùa giông lũ đổ về
Mưa tràn phố núi, ngập đồng quê.
Nước dìm nhà đổ đau trăm nỗi
Đất lở đường ngăn khổ mọi bề.
Người mất, của trôi buồn thảm cảnh
Rừng tan, đồi trọc nát cơn mê.

Chùm xướng họa: KẾT TÌNH ĐỒNG ĐIỆU

Bài xướng:                         

Kết tình đồng điệu

Thơ Đường kiếm bạn thả hồn chơi
Chi nhánh Bình Dương kính trọng mời.
Giấy trải vần khơi trăng gió lả
Nghiên mài bút vẽ núi mây lơi.
Năm châu xướng họa người chung ý
Bốn biển giao lưu khách thỏa lời.

Vũng Tàu

Non nước bạt ngàn giáp biển khơi
Sóng ru ngọn sóng tựa như mời.
Mười phương nghệ sĩ về đây hội
Tám hướng thi đàn đến đó chơi.
Kế cận dưới bờ bao khách tắm
Xa vời trên bãi mấy thuyền bơi.

Chùm xướng họa: SÂN CHƠI

Bài xướng:

Sân chơi

Bạn thơ Đường luật lập sân chơi
Đàm đạo sâu xa những lẽ đời.
Tao nhã giãi bày hồn quyện tứ
Uyên thâm gửi gắm ý ngoài lời(*)
Nhân tình chiêm nghiệm hằng không cạn
Thế thái suy tư mãi chẳng vơi.

Hồ Mây Vũng Tàu cảm tác

Hãy đến hồ Mây thưởng khí lành
Một bầu non nước đẹp như tranh.
Đồi thông đắm đuối sương xây vách
Thác nước mơn man khói dựng thành.
Khe ngọc cáp treo dường lắt lẻo
Động đào then khóa bỗng mong manh.

Thềm trăng

Thềm trăng thoang thoảng gió đưa hương
Ta bỗng bâng khuâng đến lạ thường.
Thắm thiết quê xưa bao bạn quý
Ấm nồng trường cũ lắm trò thương!
“Lưng chiều” “đổi chốn” sao lưu luyến
“Xế bóng” “dời đô” thấy vấn vương.

Vịnh cảnh Nghinh Phong

Bài thơ bát vịnh cảnh Nghinh Phong
Lữ khách nhàn du ấm áp lòng.
Nơi ấy khơi nguồn – hồn phát tiết
Chốn này dâng cảnh – nguyệt chầu long.
Bốn mùa đủ thú khai nguồn hứng
Năm tháng sẵn hoa kết khẳm vòng.

Lên núi Thị Vải

Bà Rịa bồng bềnh ngắm biển bờ
Én nghiêng chao cánh quyện hồn mơ.
Vạt rừng tươi mới cây vui hát
Dãy núi cổ xưa nhện dệt tơ.
Anh đứng nơi đây hòa điệu phú
Chị ngồi dốc đá họa vần thơ.

Đá

Đá vẫn “vô tri” đứng cúi đầu
Mặc dòng nước chảy cuộn về đâu.
Đá mòn nước cuốn tùy thời dụng
Gõ nhịp vô thường cuộc bể dâu.

Tình ta

Lúng liếng trăng rơi chén rượu nồng
Thơ ai sóng sánh ánh trăng trong.
Tay nghiêng uống cạn hồn say khướt
Tình thoáng lên men má ửng hồng.
Êm ái mây đưa dòng suối khát
Ngọt ngào gió giục trái tim mong.

Chùm xướng họa: TÔI YÊU...

(Khoán thủ)

“Tôi yêu Hội thơ Đường luật Vũng Tàu”

Bài xướng:

Tôi yêu...

Tôi mới hưu nhàn được mấy năm
Yêu trăng, thanh thản, thú đêm rằm.
Hội vui tao nhã mời tham dự
Thơ vọng chân tình muốn ghé thăm.
Đường đến văn chương còn trắc trở
Luật hòa thi vận dẫu xa xăm.

Chùm xướng họa: MỪNG SINH NHẬT DƯƠNG HUYNH

Bài xướng:

Sinh nhật

Cảm ơn bè bạn khắp gần xa
Cứ đến ngày sinh lại tặng quà.
Sức khỏe thêm bền khi có tuổi
Niềm vui càng đậm lúc về già.
Tình yêu Tổ quốc ngời tươi sắc
Hạnh phúc gia đình rực thắm hoa.

Xướng họa: SỚM VƯỜN QUÊ

Bài xướng:

Buổi sáng vườn quê

Mây trời lồng lộng nổi trên cao
Sáng sớm vờn hoa bướm lượn chào.
Cá lách đuôi bùng cành cúc trắng
Chuồn dang cánh chớp nhụy đông đào.
Bụi hòe rúc rích rình ông lão
Màn cửa leng keng tiếng gió chao.