Tìm kiếm Blog này

Thứ Sáu, 22 tháng 12, 2017

ĐỐI NGẪU – Một vẻ đẹp đặc trưng, một biện pháp tu từ đặc sắc của thể thơ Đường Luật

Tôi được biết, người sáng tác thơ Đường Luật, khi bắt gặp một cảnh huống thơ, bao nhiêu ý tứ cứ trào ra, vội phô diễn nó lên giấy mực. Chưa xong, người sáng tác thơ còn phải cô đúc, dồn nén, sao cho số câu, số chữ phải đúng theo luật; số chữ trong bài có thanh trắc phải xấp xỉ số thanh bằng. Nếu ta gọi chữ có thanh bằng là số (+), chữ có thanh trắc là số (–), thì luật âm dương này thăng giáng bù trừ sát sao đến từng liên thơ, đến cả bài thơ. Đó chính là điều hé mở khái niệm về sự cân bằng, có ý nghĩa triết học cổ phương Đông, nằm trong hình thức thơ Đường Luật.


Ý nghĩa triết học nêu trên còn thể hiện rõ ở phép đối ngẫu. Trong một liên thơ (hai câu) được gọi là có đối, thì câu trên như tung, câu dưới như hứng, nó nương vào nhau làm cho ý thơ thêm mạch lạc. Vậy hèn chi, người ngàn xưa đã chả đưa đối ngẫu vào thể thơ này như một điều bắt buộc.

Thứ Năm, 21 tháng 12, 2017

Chùm xướng họa: ĐI CÀY



Bài xướng:
Đi cày

Hừng đông vợ nhắc dậy đi cày
Muốn ngủ nhưng đành phải thức ngay.
Mọi bữa hăng say nào ngán việc
Bao hôm chẳng ngại chuyện hàng ngày.
Gò cao cỏ chỉ lưa thưa mọc
Ruộng trũng nước nôi lấp xấp đầy.
Tranh thủ kẻo không thì nhỡ việc
Miệt mài lui tới cứ hăng say!

Thứ Tư, 20 tháng 12, 2017

Thơ đề tranh Đông Hồ: HỨNG DỪA



Vịnh tranh Hứng dừa

Ngỡ ngàng xem lại bức tranh xưa
Vợ hứng, chồng leo ánh mắt đưa.
Nàng ngửa mặt lên khoe trái cấm
Chàng khom lưng xuống thả chùm dừa.
Váy sồi xòe rộng – càn khôn hẹp
Chân ngọc xoạc ra – vũ trụ vừa.
Nhọn núm, tròn bầu vừa đẫy trái
Vườn quê thú ấy thỏa tình chưa?!

Thứ Ba, 19 tháng 12, 2017

Chùm thơ Đường Luật của Cao Thanh Quang


CAO THANH QUANG – Bút danh: Quang Cao
   Sinh ngày: 02/10/1967 – Điện thoại: 0122.807.5772
   Địa chỉ: 29 Trần Bình Trọng, Phường Nguyễn An Ninh, TP Vũng Tàu.

Tìm hiểu câu thơ “Nhân sinh thất thập cổ lai hy” của Đỗ Phủ trong Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh

Trong di chúc để lại, Bác Hồ có trích một câu thơ của Đỗ Phủ: “Ông Đỗ Phủ là người làm thơ rất nổi tiếng ở Trung Quốc đời nhà Đường có câu rằng “Nhân sinh thất thập cổ lai hy”, nghĩa là “Người thọ 70, xưa nay hiếm”. Để nói với toàn dân khi Bác ra đi theo các cụ Các Mác, Lê Nin thì chớ có bất ngờ, đau thương quá!


Câu “Nhân sinh thất thập cổ lai hy” thực chất là một lời than của Đỗ Phủ về tuổi đời khó đạt tới, nên phải tranh thủ vui đi, chớ có trái với đời. Bác Hồ thừa nhận cái quy luật nghiệt ngã của tuổi tác mà “Thi Thánh” đã phát hiện. Mình “Đã là lớp người xưa nay hiếm”, và còn khẳng định đã vượt qua được giới hạn ấy nhưng “Tinh thần, đầu óc vẫn rất sáng suốt”. Bác Hồ chỉ mượn cách nói của Đỗ Phủ, còn chiều hướng của tư duy thì khác hẳn, rất tích cực, hóm hỉnh. Đó là phong cách Bác. Đó cũng là lời động viên và muôn vàn tình thương yêu Bác để lại cho toàn dân tộc trước lúc Người đi xa.
Câu thơ “Nhân sinh thất thập cổ lai hy” được nhiều người thuộc, nhưng cũng rất ít người biết được xuất xứ câu thơ này từ đâu mà có, ở trong bài thơ nào của Đỗ Phủ. Qua đây, chúng tôi xin giới thiệu vài nét về Đỗ Phủ, nguyên tác bài thơ và bản dịch để mọi người cùng hiểu:

Thứ Năm, 14 tháng 12, 2017

Chùm xướng họa: HỨNG DỪA (đề tranh Đông Hồ)


Bài xướng:
Hứng dừa
(Nhất vận)

Dưới gốc con ôm, cậy bố leo
Cây cao, người thấp, quyết ta trèo
Tênh hênh treo cháo, mình trao chéo
Tơ hớ trẹo chân, tớ chận treo.
Váy thốc lên cao, hoa chửa héo
Quả rơi xuống đất, mỡ dâng mèo
Thi nhân muốn tỏ tròn hay méo?
Thử hứng dừa chơi, nẫu... bọt bèo...

Thứ Tư, 13 tháng 12, 2017

Chùm xướng họa: MỘT GÓC VŨNG TÀU


Bài xướng:
Một góc Vũng Tàu

Lớn, Nhỏ song đôi luống hẹn hò
Khách về thưởng ngoạn, có ai so?
Tao Phùng đón gió không hề nản
Tượng Chúa giang tay chẳng thể đo!
Bãi tắm đã phân sau, trước rõ
Biển xanh có định lộng, khơi dò?
Hải Đăng điệp khúc liên hồi chớp
Định hướng tàu thuyền vượt sóng to.

Chủ Nhật, 10 tháng 12, 2017

Thơ và Đời: Tiếng cười nhiều sắc thái

Thời gian vẫn chảy trôi và bốn mùa luân chuyển. Con người sống trên đời chỉ có một lần rồi ra đi mãi mãi vào cõi thiên thu. Nhưng những gì là thơ ca là nghệ thuật đích thực thì sẽ còn sống mãi với thời gian.


Với bút duyên thiên phú, trong 15 năm cầm bút “từ các chất liệu của thể Đường thi, thể lục bát, song thất, thể thơ tự do, vè dặm Nghệ Tĩnh,… với trên hai trăm ngàn viên gạch từ, Tú Rớt Trần Đình Thư đã xây dựng thành công tòa lâu đài thơ 14 tầng vững chãi, đẹp đẽ đầy sức sống”(*) khiến bạn thơ không khỏi trầm trồ thích thú mỗi khi có dịp ghé thăm.

Thứ Năm, 7 tháng 12, 2017

Chùm xướng họa: ĐỜI VUI


Bài xướng:
Đời vui

          Tôi thích làm thơ giữa cuộc đời
          Ưu phiền bỏ hết, sống vui tươi.
          Bạc tiền phú quý không màng lợi
          Danh phận giàu sang chẳng đón mời.
          Tối tối dạy con rèn chữ nghĩa
          Ngày ngày giúp vợ bán hàng chơi.
          Mặc cho thiên hạ đua chanh chấp
          Còn tớ muốn mình được thảnh thơi​.

Thứ Ba, 5 tháng 12, 2017

Chùm xướng họa: BẠN GIÀ


Bài xướng:
Hỡi bạn già!

Sảng khoái tươi lên, hỡi bạn già!
Cho dù mai mốt có thành ma.
Lấy thơ trào lộng mà ha hả
Đem phận trêu ngươi để há hà.
Trí tưởng dập dồn – cầm bút điểm
Hồn dâng lai láng – giục lòng gia.
Tâm tư thanh thản cung năng lượng
Đủ sức cười vang, hỡi bạn già!

Thứ Sáu, 1 tháng 12, 2017

Chùm xướng họa: Cải cách chữ viết


Bài xướng:
Hỡi người hiền!

Xem ra cái chữ bác Bùi Hiền
Trục trặc, lao đao,... nhuốm bạc tiền?
Giông bão không đùa chơi ngữ pháp
Phong cuồng chẳng sánh luận văn tiên.
Hết thời... dám của ngài Đờ Rốt
Mạt vận... thay liều luật tự nhiên.
Gìn giữ sáng trong hồn Tiếng Việt
Ngàn năm phong phú... hỡi người hiền.

Thứ Tư, 29 tháng 11, 2017

Chùm xướng họa: NỐI GÓT THẦY


Bài xướng:
Nối gót thầy

Con viết vần thơ kính tặng thầy
Măng non lớp lớp đã thành cây
Chau cành, chuốt lá, tìm sâu diệt
Uốn búp, nắn chồi, tạo thế ngay.
Trọng đạo, cù lao,… hơn biển cả
Tôn sư, dưỡng dục,… tựa trời mây
Cao cao bóng cả thêm tươi mát
Quyết chí vươn lên nối gót thầy.

Thứ Ba, 28 tháng 11, 2017

Chùm xướng họa: TUỔI BẢY MƯƠI

Tặng các hội viên tuổi ngoài bảy mươi.


Bài xướng:
Bảy mươi có lẻ

Bảy mươi có lẻ thích làm thơ
Những lúc thăng hoa vẫn mộng mơ.
Nghe tiếng chim kêu tai vẫn tỏ
Nhìn bông hoa nở mắt chưa mờ.
Ngày nhàn rượu đế nghiêng vài chén
Đêm vắng sách xưa lật mấy tờ.
Tự tại, an nhiên – liều thuốc quý
Không bàn được, mất – chuyện vu vơ.

Thứ Hai, 27 tháng 11, 2017

Chùm xướng họa: VỀ QUÊ


Bài xướng:
Về quê Nội

Bầm ơi! Ngàn dặm gái về đây
Tóc Mẹ bạc phơ vóc dáng gầy.
Còn góp lửa hồng nương bếp rạ
Lại đưa tay héo chỉ vườn cây.
Bồi hồi ký ức người nương bãi
Rạo rực tâm hồn kẻ nước mây.
Lạc bước đem thân nơi đất khách
Hướng trời quê Nội lệ vơi đầy.

Chủ Nhật, 26 tháng 11, 2017

Chùm thơ Đường Luật của Nguyễn Nhật Minh



          NGUYỄN NHẬT MINHBút danh: Hàn Nhuệ Cương, Cẩm Phú, Cử Chế,...
              Địa chỉ: 262/7B Đường 30/4, Phường Rạch Dừa, thành phố Vũng Tàu.
              Điện thoại: 0983.760.036 – E-mail: nhatminhngoc@gmail.com

Chùm xướng họa: MỜI BẠN THĂM QUÊ

Nguyễn Hữu Cầu – Tác giả bài xướng.

Bài xướng:
Mời bạn

Quý bạn xin mời đến Cẩm Khê
Giao lưu, thăm thú khó ra về
Đề Kiều đốc xuất bình Tây Nhật
Quang Bích chỉ huy giữ phố quê.
Xoan ghẹo đặc trưng không muốn dứt
Bút Tre trường phái dễ đam mê
Chủ Chè, Vạn Thắng ngời trang sử
Cổ luật, tân văn rạng Cẩm Khê.

Thứ Bảy, 25 tháng 11, 2017

Chùm xướng họa: GHẸO NHÀ THƠ

Thiếu nữ ngủ ngày - Tranh: Bùi Xuân Phái.

                    Bài xướng:
Ghẹo nhà thơ

Mấy lão nhà thơ khéo nghĩ ra
Cợt mây đùa gió ghẹo Hằng Nga.
Uống trăng đáy cốc làm sao xỉn?
Tìm bóng trong gương rõ thật là...!
Chữ nghĩa đặt bày thơ với phú,
Rượu chè rắm rối nhạc rồi ca.
Bỏ trà thôi tửu còn tin được,
Đố các người cai cái thứ ba…

NGUYỄN HUY VỤ (Mỹ Xuân, Tân Thành)



Bài họa 9:
Đêm về ngật ngưỡng

Ngật ngưỡng đêm về chẳng nhớ ra
Cung Hàn đã thích Cuội và Nga.
Triền miên sóng vỗ đừng quên vậy...
Mạnh mẽ triều dâng chớ ỷ là…
Tuyết phủ mây hòa trao cõi mộng
Sương choàng ý quyện thả lời ca.
Ngồi nghe gió lộng ào ven biển
Mỹ tửu nhi hồng nhậu với Ba…

12-12-2017 
NGÀN HOA



Bài họa 8:
Ghẹo chủ nhà

Che lều đãi khách sắp bày ra
Khắc khoải cung sầu vẫn mộng Nga.
Ngõ đợi Nam Tào chao đảo thế...
Người trông Bắc Đẩu xốn xang là...
Mây vờn cạnh bãi ngời sương hát,
Nhạn sải lưng trời đẫm nắng ca.
Mãi đến lam chiều chưa hội đủ
Thôi đành cất rượu chỉ trà ba…

11-12-2017
LỆ HÀ



Bài họa 7:
Ta đích nhà thơ

Đàn cóc trong gầm chúng nhảy ra
Thấy bầy vịt xám gọi thiên nga.
Trăng vào cửa sổ làm như vẫn...
Mây dạo vườn hoa nói tựa là...
Nhìn thấy lang thang kêu lãng tử
Viết tràn rối rắm bảo thần ca.
Sách dày chữ mỏng ngày xưa hiếm
Quấy nhất, điên nhì, ta thứ ba.

10-12-2017
TRẦN NHƯ TÙNG (Việt Trì, Phú Thọ)



Bài họa 6:
Ghẹo nhà giáo

Nhà giáo về nhà phải tháo ra
Cuội chờ đốn củi ở cung Nga.
Âm thầm vẫy bút đâu nài vậy
Nhã nhặn mài nghiên chẳng ép là...
Diễm lệ sân trường ngâm đoản khúc
Yêu kiều giữa lớp vịnh trường ca.
Đúng giờ giảng dạy dù mưa gió
Xếp hạng nhất nhì hổng thứ ba.

09-12-2017
HUY THANH



Bài họa 5:
Men lòng

Nghe lòng thủ thỉ mộng tình ra
Cuội nhớ nhung hoài ả Tố Nga.
Bắt bóng trăng kia tìm thú hưởng
Vào cung quảng nọ thỏa vui là...
Tung tăng cuối bể vi vu hát
Nhảy nhót cùng trời lả lướt ca.
Sẵn rượu, thêm trà phiêu hứng khởi
Men nồng rạo rực hóng ngôi ba.

09-12-2017
LÝ ĐỨC QUỲNH (Đồng Nai)



Bài họa 4:
Tâm bình

Ngắm kỹ bây chừ mới nhận ra
Hài hòa tranh lụa thể tiên nga.
Váy đen phủ kín lòng mơ sẽ...
Yếm đỏ nằm phơi trí tưởng là...
Mộng vỡ âm thầm say chén rượu
Đêm tàn lặng lẽ xếp bài ca.
Bình tâm tỉnh thức nào vương vấn!
Ảo giác một lần chẳng phải ba!

09-12-2017
NHƯ THU



Bài họa 3:
Chuyện cung trăng!

Chuyện kể cung trăng tưởng tượng ra
Quảng Hàn lạnh lẽo ngắm Hằng Nga
Gốc đa thui thủi sao không rét?
Bóng quạnh đơn côi có chắc là...!
Tốt bụng chẳng mong thành trọc phú
Giúp đời đâu kể tiếng ngợi ca.
Quay về cố quốc cầu còn được
Chỉ ước giữa trời Cuội làm “ba”...

08-12-2017
LAN LÊ (Việt Trì, Phú Thọ)



Bài họa 2:
Khát vọng

Lục Vân Tiên khéo diễn Nôm ra
Kiệt tác truyện thơ Kiều Nguyệt Nga
Nhân ngãi cưu mang – nào có thể...
Ân tình nghĩa hiệp – tựa như là...
Khó khăn... cứu khổ, ngôi sao sáng
Hoạn nạn... phò nguy, khúc tráng ca...
Diệt ác, trừ gian, người khát vọng
Thiện lành, chân chính vượt phong ba!

08-12-2017
HÀN NHUỆ CƯƠNG (Vũng Tàu)



Bài họa 1:
Biện bạch

Há phải thi nhân mới vẽ ra
Cứ gì huê nguyệt chốn cung Nga?
Kính che, thẩm vị – sao thơm được,
Mỡ rán, xem mùi – thật rõ là...
Chả có... mới i uôm  chữ nghĩa,
Không gì... đành í éo đàn ca...
Chẳng chừa, chẳng bỏ... ta mê tất,
Sáu bảy cũng vừa... huống nữa... ba?!

08-12-2017
NGUYỄN HUY KHÔI

* Trân trọng kính mời quý vị thi hữu gần xa cùng vui họa tiếp. Bài họa xong, xin quý vị vui lòng gửi vào địa chỉ email: nhuecuong@gmail.com – Chân thành cám ơn!

Hồ Chí Minh với thơ Đường Luật

Giáo sư Phong Lê – người có nhiều năm nghiên cứu về sự nghiệp văn chương của Bác Hồ, trong cuộc trò chuyện nhân kỷ niệm sinh nhật của Bác đã từng nói: “Đọc văn thơ Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh, tôi luôn luôn đặt cho mình các câu hỏi về những bí ẩn chưa biết hết được. Nghiên cứu về Bác và văn thơ Bác, đối với tôi, là đứng trước những bí ẩn ấy”.


Đã biết bao nhiêu bài viết, công trình có giá trị trong nước và trên thế giới nghiên cứu về Bác và đã phần nào làm nỗi bật được vai trò của Hồ Chí Minh đối với dân tộc Việt Nam, một bậc đại nhân, đại trí, đại dũng, anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới. Đúng vậy, những bí ẩn chưa biết hết được về Bác còn rất nhiều nhưng không thể không kể đến di sản thơ Đường Luật mà Người để lại.

Thứ Sáu, 24 tháng 11, 2017

Đón con về...

Thầm gửi hương hồn Liệt sĩ N.V.Đ



Bặt vắng lâu rồi mấy chục đông
Người ra mặt trận gió sương lồng.
Mặc Bầm xế bóng tàn hơi đợi
Để Mẹ mỏi mòn mãi đếm trông.
Gìn giữ quê hương, Anh gánh vác
Canh phòng biên giới, Nước ghi công.
Nghĩa trang Liệt sĩ bia còn đó...
Đón được con về... mấy chục đông.

Chủ Nhật, 19 tháng 11, 2017

Chùm thơ Đường Luật của Trần Châu Hoàn



          TRẦN CHÂU HOÀN Bút danh: Xương Rồng Tím
            Ngày sinh: 30-10-1959
            Địa chỉ: Phường Rạch Dừa, thành phố Vũng Tàu.
            Điện thoại: 0985.850.673